تغییرات قاعدگی در سنین مختلف

4 Minutes to study

قاعدگی
چهارشنبه - 1 دسامبر 2021

تا همین چند سال پیش صحبت کردن درباره قاعدگی یا پریود به‌نوعی تابو محسوب می‌شد و مساله‌ای بود که اگر هم به آن پرداخته می‌شد، تنها در جمع‌های زنانه و به شکلی کاملا خصوصی موضوعیت داشت. اما خوشبختانه سطح آگاهی جامعه در این باره به مرور بالاتر رفته و حالا تقریبا همه می‌دانند سلامت جامعه از مسیر آگاهی عمومی امکان‌پذیر می‌شود. بنابراین وقتش رسیده در هر سن و سالی که هستید، بدن خود و تغییرات آن از جمله قاعدگی در سنین مختلف را بهتر بشناسید.

با اینکه درباره راحت حرف زدن درباره پریود یا همان قاعدگی و عادت ماهانه فرهنگسازی نسبتا خوبی صورت گرفته و نسل جدید با آگاهی بیشتری بلوغ را تجربه می‌کند، اما هنوز راه زیادی باقی مانده است. این موضوع مختص فرهنگ ما نیست و در سراسر دنیا همیشه آداب و رسوم اجتماعی، فرهنگی و مذهبی ویژه‌ای برای دوران قاعدگی تعریف شده است که می‌گویند در این دوره چه کاری باید کرد و چه کارهایی نباید کرد!

اینکه بتوانیم راحت و بدون خجالت درباره دوران پریود صحبت کنیم، قدم اولی است که خود ما می‌توانیم برداریم تا تابوی پریود بشکند و حل مشکلات مربوط به قاعدگی آسان‌تر شود.

شروع قاعدگی 

سن شروع قاعدگی در افراد مختلف می‌تواند متفاوت باشد اما سن میانگین برای اولین قاعدگی ۱۲ سالگی است. بعد از اولین قاعدگی احتمالا همه یاد می‌گیرند که درد طبیعی است و شاید به همین خاطر بسیاری مشکلات از ابتدا شناسایی نمی‌شوند. از همان شروع قاعدگی خوب است بدانیم و به نوجوانان اطرافمان یاد بدهید که «درد تو مهمه!». پس درد را حتی در سنین پایین جدی بگیرید.

پریود

و ضمنا اگر هر یک از موارد زیر را در زمان پریود تجربه می‌کنید، حتما با پزشک مشورت کنید؛ چون این علائم احتمالاً به اختلالات قاعدگی ارتباط دارد:

  • درد در ناحیه لگن
  • درد پایین کمر
  • درد در قسمت پایین شکم
  • پریود طولانی
  • خونریزی سنگین

بسیاری از اختلالات رایج قاعدگی مدت‌ها بعد از وقوع تشخیص داده می‌شوند و زمان مناسب درمان از دست می‌رود. درمورد پریود از بیان چیزی خجالت نکشید و از دریافت کمک دریغ نکنید، سن شما هر چقدر باشد، شایسته درمان هستید.

بیشتر بخوانید:چرخه قاعدگی و مراحل آن چیست؟

نوجوانی: قاعدگی اغلب نامنظم 

سن اولین قاعدگی به چندین عامل از جمله ژنتیک، شاخص توده بدنی (BMI)، غذاهایی که می‌خورید، میزان ورزش و حتی محل زندگی‌تان بستگی دارد. در چند سال اول، معمولاً عادت ماهانه شما نامنظم و غیرقابل پیش بینی است. همچنین ممکن است ماه‌ها پریود را بدون دردسر و با خونریزی کم تجربه کنید اما ناگهان وارد یک تجربه سخت شوید.

چرخه قاعدگی ما توسط هورمون‌ها کنترل می‌شود. تجربه فیزیکی از پریود شامل خونریزی، گرفتگی عضلات، نوسانات احساسی، سینه‌های حساس همه بسته به میزان هورمون‌هایی است که بدن ما در هر لحظه ترشح می‌کند. در فرآیند قاعدگی دو هورمون به طور خاص تعیین‌کننده هستند: استروژن و پروژسترون.

استروژن در جهت رشد دیواره رحم فعالیت می‌کند، در حالی که پروژسترون وظیفه تعدیل و تنظیم این رشد را دارد. زمانی که تخمک‌گذاری نداریم، کنترل نظارتی پروژسترون را هم نخواهیم داشت. بنابراین در اولین قاعدگی و همچنین آخرین قاعدگی‌ها (نزدیک به یائسگی) که با شروع و پایان تخمک‌گذاری همزمان است، نتایج تقریبا مشابهی می‌بینیم.

نوجوانان ممکن است در دوره‌های اول قاعدگی، احساس خجالت، سردرگمی و حتی ناامیدی از نامنظم بودن پریود داشته باشند. باید این را بدانید که چنین احساساتی کاملا طبیعی است. این تجربه کاملاً جدید و اغلب نامنظم است که تقریبا همه بدن شما را درگیر می‌کند.

اگر در خانواده و اطرافیان خود با دختران نوجوان در ارتباط هستید، حمایت و همدلی خود را درمورد پریود از آنها دریغ نکنید. مطمئن باشید که این کار شما در تجربه بهتر آنها موثر خواهد بود. 

دهه بیست: قاعدگی روی غلتک!

سال‌های دهه ۲۰ دوران اوج باروری شماست. در این دهه بدن شما بیشترین آمادگی را برای بچه دار شدن دارد و این برای  بیشتر افراد یعنی پریود در منظم‌ترین حالت است. زمانی که فرد در مرحله قاعدگی کمی بالغ تر می‌شود، بدن شروع به تخمک‌گذاری می‌کند. وقتی تخمک‌گذاری را شروع می‌کنید، انتظار می‌رود سیکل‌های ماهانه منظم‌تری داشته باشید.

اما دهه ۲۰ زندگی در عین حال زمانی است که احتمالا بیشترین میزان مصرف قرص‌های بارداری را خواهید داشت. بسته به نوع داروی پیشگیری از بارداری و البته با در نظر گرفتن تفاوت‌های افراد مختلف، این داروها می‌توانند باعث ایجاد انواع تغییرات در چرخه قاعدگی شوند. به‌عنوان مثال بسیاری افراد بعد از استفاده از آی یو دی (IUD) گفته‌اند پریودهای سنگین‌تری داشته‌اند.

دهه ۲۰ دوره‌ای است که بسیاری از مردم متوجه می‌شوند علائم آنها ممکن است نشانه ای از یک اختلال قاعدگی باشد، اختلالاتی مانند:

  • سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
  • اندومتریوز
  • فیبروم‌ها
  • سندرم پیش از قاعدگی یا PMDD
  • سیکل‌های خونریزی غیرطبیعی
  • دردهای شدید قاعدگی (دیسمنوره)

اگر دردهای شدید دارید، خونریزی‌های شدید، پریود طولانی مدت یا هر چیز دیگری را که به طور کلی بد یا غیرعادی است، تجربه می‌کنید، حتما با پزشک مشورت کنید.

پریود و بارداری

دهه ۳۰: تجربیاتی متفاوت از قاعدگی

تجربه قاعدگی در دهه ۳۰ به‌خصوص در اوایل این دهه، نزدیک به تجربه دهه ۲۰ است. در این دوره احتمالا بدن شما هنوز به‌طور منظم تخمک‌گذاری می کند و ممکن است تجربه جدیدی در انتظار شما نباشد. با این وجود تفاوت در بین افراد مختلف بسیار گسترده است؛ به‌خصوص اگر تجربه بارداری هم در همین دهه صورت بگیرد.

بارداری

بارداری می‌تواند باعث تغییرات زیادی در بدن شود که از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت است. تنها نکته مشترک در دوران بارداری این است که هیچ کس در دوران بارداری پریود نمی‌شود (اگرچه ممکن است لکه‌بینی رخ دهد).

در ماه‌های پس از زایمان، ممکن است بلافاصله پریود شوید، اما برای بعضی زنان شاید ماه‌ها طول بکشد تا چرخه قاعدگی به حالت منظمش بازگردد. بازگشت قاعدگی پس از بارداری تا حد زیادی به شیردهی بستگی دارد. آیا فرزند شما فقط با شیر خودتان تغذیه می‌کند، آیا منحصراً از شیر خشک استفاده می‌کنید یا غذای کمکی دیگری هم در نظر دارید و…

وقتی شیر می‌دهید، بدن شما هورمونی به نام پرولاکتین تولید می‌کند. پرولاکتین از تشکیل استروژن جلوگیری می‌کند و شما را از باردار شدن باز می‌دارد.

برخی از مادران شیرده پس از دوران شیردهی گزارش داد‌ه‌اند تجربه پریود بعد از پایان دوره شیردهی بسیار سنگین‌تر بوده است و به‌ویژه از خونریزی‌های شبانه گله داشته‌اند اما برخی دیگر تغییر خاصی را احساس نکرده‌اند.

دوره قبل از یائسگی

برای برخی افراد، اواسط تا اواخر دهه ۳۰ شروع یک سفر کاملاً جدید است: قبل از یائسگی.

۸ تا ۱۰ سال منتهی به یائسگی را دوره قبل از یائسگی تعریف می‌کنند. در این دوره بدن شما استروژن و پروژسترون کمتری تولید می‌کند. تا آنجا که وضعیت بدن به دوران قبل از یائسگی می‌رسد، جایی که بدون ساخت پروژسترون، استروژن ساخته می‌شود یا همان‌طور که در دوره نوجوانی به آن اشاره کردیم، دیواره داخلی رحم بدون کنترل رشد می‌کند.

اما با اینکه تجربه پیش از یائسگی در دهه ۳۰ کاملاً طبیعی است، معمولا افراد در دهه ۴۰ آن را تجربه می‌کنند. مثل بقیه دوره‌ها، اگر درد دارید یا حس می‌کنید چیزی سر جای خودش نیست، یک قرار ملاقات با پزشک رزرو کنید.

دهه ۴۰: قاعدگی با حدس و گمان

احتمالاً بدون تجربه باقی گذاشتن لکه خون روی یکی دو تا لباس، از دهه ۴۰ فرار نخواهید کرد؛ چرا که مثل اولین سال‌های قاعدگی، دوران یائسگی با خونریزی تصادفی و غیرقابل پیش‌بینی همراه است. ممکن است در تمام سال‌های قاعدگی کاملا بدانید ماهانه چه چیزی در انتظار شماست و این چرخه هیچوقت نظمش را برای شما به هم نریزد اما با از دست رفتن اولین قاعدگی و شروع یائسگی بسیاری زنان گزارش می‌دهند تجربه‌هایی غیرعادی و غیر قابل‌پیش‌بینی دارند. مثلا دفع لخته‌های بسیار بزرگ یا خونریزی شدید و ناگهانی.

اگرچه دهه ۴۰ زمان معمول پیش از یائسگی است، متخصصان هشدار می‌دهند که قاعدگی‌های نامنظم لزوما تضمین نمی‌کنند که فرد صرفا در حال تجربه یائسگی و پیش از یائسگی است. اگر نمی‌دانید که در دوران پیش از یائسگی هستید یا خیر، مراقب سایر علائم و نشانه‌های مربوطه باشید، مانند:

  • خشکی واژن یبش از حد معمول
  • گرگرفتگی
  • لرز و تعریق شبانه
  • اختلالات خواب
  • بدخلقی و فراز و نشیب‌های عاطفی
  • افزایش وزن
  • نازک شدن موها و خشکی پوست
  • کمتر شدن حجم سینه

اگر در آستانه یائسگی هستید جز در موارد خاص و مشکوک لازم نیست با پزشک خود در ارتباط باشید، اما پزشک می‌تواند درصورت نیاز دارو تجویز کند. در این دوره اقدامات معمول مثل ورزش کردن،بهبود رژيم غذایی و خواب مناسب می‌تواند کمک زیادی به بهبود علائم کند.

دهه ۵۰: با یائسگی زندگی کنید

اکثر متخصصان بر این باورند که زمانی که فرد برای ۱۲ ماه متوالی پریود نشده باشد، رسماً یائسه می‌شود. معمولا با نزدیک شدن به پایان تخمک‌گذاری، علائم دوره پیش از یائسگی در ابتدای ۵۰ سالگی کاهش یابد. البته این حقیقت هم بر اساس میانگین است و نمی‌تواند برای همه صادق باشد.

راستش را بخواهید، تا زمانی که یک فرد تخمدان دارد، ممکن است شاهد فعالیت هورمونی باشد؛ اگرچه برای اکثریت قریب به اتفاق افراد بالای 60 سال، اصلاً فعالیت زیادی وجود نخواهد داشت. یائسگی می‌تواند دوره‌ای پر از نوسانات عاطفی باشد و این صرفابه دلیل نوسانات هورمونی نیست. یائسگی هم موضوعی است که باید بیشتر در مورد آن فرهنگسازی کنیم. بسیاری زنان دوست ندارند درمورد آن صحبت کنند و جامعه هم با بی‌مهری نسبت به یائسگی و شناخت نیازهای افراد در این دوره بی‌تفاوت است. شاید بهترین نکته درمورد یائسگی این باشد که بیایید درمورد آن بیشتر بدانیم و همدلی را بیشتر کنیم.

امتیاز شما در رابطه با این پست؟
0 رای

دیدگاه خود را ارسال نمایید

به سوالات شما در دیدگاه پاسخ داده خواهد شد